Door de uiterwaarden van de Neder-Rijn in Arnhem met elkaar en met de omgeving te verbinden, ontstaat een groot aaneengesloten natuurgebied van ruim 300 hectare. Het wordt daarmee een van de grootste uiterwaardparken van ons land. Het gebied is onderdeel van het Natuur Netwerk Nederland en draagt bij aan nationale natuurdoelen en landgrensoverschrijdende klimaatcorridors. Sinds 1990 heeft zich een enorme natuurlijke soortenrijkdom ontwikkeld, er zijn nu 1.620 soorten waargenomen. De Zuidelijke Rijnoever is ook een natuurkern in de stad, met verbindingen naar de groenstructuren in het zuidelijke stadsdeel.

Aan de oude Veerweg naar Westervoort ligt nog enige scheepsbouwbedrijvigheid. Het is het gebied met de spoor-, auto- en fietsbruggen naar Westervoort enerzijds en de brug van de A12 anderzijds. In de Nieuwe Haven zijn twee drijvende scheepsreparatiebedrijven gevestigd. De uiterwaardgronden zelf hebben een agrarisch gebruik. Het rivierenlandschap wordt hier aan beide zijden door binnendijkse bedrijventerreinen gedomineerd; het bedrijventerrein IJsseloord II kenmerkt zich door een forse kegelvormige heuvel waar de vuilnisstort van Arnhem van vroeger onder vestopt zit en moderne gebouwen. De IJsseloordse uiterwaarden gaan aan de zuidzijde over in de uiterwaarden van de Koningspleij langs de IJssel en de Rijn.

In het gebied zijn 70 soorten als broedvogel vastgesteld. Dertien van deze soorten staan op de Rode Lijst van bedreigde en kwetsbare soorten zoals de Zomertaling, Patrijs, Watersnip, Tureluur, Steenuil, Boerenzwaluw, Huiszwaluw, Graspieper, Gele kwikstaart, Matkop, Huismus, Ringmus en Kneu. Naast de broedvogels wordt het gebied ook gebruikt door vogels die het gebied aandoen tijdens de trek of die te gast zijn. De hoge dichtheid wordt voor een belangrijk deel bepaald door de Huiszwaluw en Boerenzwaluw. Van de Arnhemse populatie Huiszwaluwen broedt bijna de helft op de Kleefsche Waard dus het is belangrijk dat deze kolonie behouden blijft en dezelfde vlieger gaat op voor de Boerenzwaluw.

Ook een andere kritische soort uit deze groep de Zwarte Roodstaart is vooral op de Kleefsche Waard aangetroffen. Naast de gebouwbroedende soorten valt het gebied ook op door de hoge aantallen akkeren graslandvogels met name Kievit en Scholekster, maar ook door de aanwezigheid van de kritischer soorten Watersnip, Tureluur en Wulp. Kievit en Scholekster zitten vooral op de akkers en ruderale delen en respectievelijk bijna en ruim de helft van de Arnhemse populatie broedt in het onderzochte gebied. Vooral de Koningspley-Noord en -Zuid en IJsseloord-2 springen eruit. De meer kritische soorten van deze groep zijn de in grasland broedende soorten als de Watersnip, Tureluur en Wulp (IJsseloord-2 en uiterwaard en Koningspley-Noord) en daarnaast is het ook vermeldenswaardig de in grasland broedende kritische eendensoorten (Slobeend-groep) Smient, Krakeend en Zomertaling in de laagte van Koningspley-Noord.

In de beheervisie Zuidelijke Uiterwaarden wordt uitgelegd wat de plannen zijn voor de uiterwaard Bakenhof bij Malburgen. De grootste verandering zal zijn dat het gebied samengetrokken wordt met Meinerswijk. Dit houdt onder andere in dat er kuddes Konikpaarden en Gallowayrunderen zullen komen én dat er een compleet hondenverbod van kracht wordt. Een grote zorg van veel bewoners is dat het intensieve gebruik van het gebied door fietsers en wandelaars, waaronder ook kinderen, ouderen en mensen met een handicap, niet goed samengaat met de aangekondigde kuddes

Arnhems Peil stelt een compromis voor waarbij er ruimte voor de grote grazers en voor de bewoners is. Er is enkel een extra hek nodig tussen de stranden en het natuurgebied in de uiterwaarde van de Bakenhof. De stranden kunnen worden verbonden met de woonwijk Malburgen door middel van een loopbrug over het smalste deel van het natuurgebied. Hierdoor ontstaat er een corridor voor de grote grazers en kunnen bewoners veilig gebruik maken van de stranden en looppaden. Op de toegangswegen van het natuurgebied moeten waarschuwingsborden geplaatst worden. We vinden het moeilijk te begrijpen dat deze borden er niet allang staan. Een paar waarschuwingsborden plaatsen lijkt ons goedkoper maar vooral verantwoordelijker dan de paarden af te moeten laten maken.

In het gebied Stadsblokken-Meinerswijk liggen drie havens: de haven van Van Workum, de haven van Coers met ongeveer 35 woonboten en de haven van de voormalige Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij. In de laatste haven herinnert de sleephelling van de werf nog aan het roemrucht verleden dat in dit gebied grote schepen werden gebouwd.

e vele plassen in het gebied Meinerswijk zijn ontstaan door afgravingen voor klei- en zandwinning door drie steenfabrieken die in dit gebied waren gevestigd in de periode 1874 tot 1980. De eerste was Steenfabriek Gallantijnse Waard uit 1873 van de vennoten Verwaayen en Brantjes. Deze werd geheel ontmanteld in 1975. Van de hiernaast gelegen Steenfabriek Elden zijn nog enkele restanten en een deel van de schoorsteen te zien. De bloei van de steenfabriek Meijnerswijk was in de jaren zestig van de twintigste eeuw. 

In Meinerswijk werd rond het begin van onze jaartelling een castellum gebouwd om de Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk, te verdedigen. Dit fort werd verschillende keren herbouwd, maar rond 400 definitief verlaten. Het is mogelijk dat dit castellum het Castra Herculis was dat bekend is uit verschillende historische bronnen.

In Meinerswijk werd begin jaren vijftig een belangrijk deel van de IJssellinie aangelegd. De IJssellinie was een verdedigingslinie die liep van Nijmegen tot aan Zwolle, aangelegd vanwege de dreiging van een aanval door Rusland. Door het laten afzinken van stuwen in de Rijn en de Waal kon Defensie het gebied van de IJssellinie tot kniehoogte onder water zetten, zodat de Russen bij een aanval werden gehinderd.

Het zuidelijk deel van Meinerswijk was een van de eerste gebieden in Nederland die werd ingericht als vrij toegankelijk uiterwaarden-natuurgebied. In 1991 werd gestart met de begrazing met Konikpaarden en in 1992 volgde een kudde Galloway runderen. Sinds die tijd hebben verschillende soorten van natuurlijke begrazingslandschappen en ooibos zich in Meinerswijk gevestigd, zoals Gewone agrimonie, Rode ogentroost en Bosmuur. Vooral op zandige plaatsen zijn bijzonderheden soorten als Zachte haver, Brede ereprijs, Wilde marjolein en Viltganzerik verschenen. Ook diverse wilde zoogdieren als bever en vos hebben het gebied weten te vinden. Hiernaast komen er vele vogels voor als grauwe gans, kolgans en grote zilverreiger. Meinerswijk is ook een belangrijk gebied voor verschillende soorten vleermuizen zoals de meervleermuis die met uitsterven bedreigt wordt.

Opvallend is dat de zeer brede Oosterbeekse uiterwaarden vrij dicht begroeid zijn met meidoorn, knotwilgen e.d.; terwijl de uiterwaarden van Schuytgraaf voornamelijk bestaan uit grasland. De achter de Drielsedijk gelegen boerderijen en hun agrarisch gebied doen mee in het landelijke beeld. Verdere opvallende blikvangers zijn de hooggelegen spoorbrug over de Rijn, hoogspanningsmasten, de SEP-toren en een windturbine. De afgraving van het noordelijke spoortalud heeft de breedte van de Rijnbedding zichtbaarder gemaakt. Deze afgraving vond plaats in het kader van de beleidslijn "Ruimte voor de Rivier", om de doorstroming te verbeteren. De spoorbrug vormt de karakteristieke begrenzing met de polder Meinerswijk, die geen onderdeel is van het plangebied. In het natuurgebied bij Arnhem is een flinke beverdam rijker. Eén van de ongeveer 10 bevers die in het waterrijke gebied leven, heeft ter hoogte van de Drielsedijk een flinke woonburcht gebouwd, en klaar is de nijvere knager nog niet. Bevers hebben veel water nodig. Door dammen te bouwen vergroten ze het wateroppervlak en daarmee hun leefgebied. De dam bij de Drielsedijk geldt als de grootste in Gelderland.

Naast dat we het zwerfafval verminderen wat via de Rijn in de Noordzee verdwijnt, zorgt dit evenement ook voor bewustwording rondom afval en stimuleert het tot het verminderen van gebruik van plastic. Tevens is het heerlijk om samen met andere Arnhemse vrijwilligers de handen uit de mouwen te steken in de prachtige Arnhemse natuur. Wil jij dit jaar ook meedoen? Meld je aan via contact@arnhemspeil.nl of bel 06 2888 3999.